დასაქმება და უმუშევრობა საქართველოში

საქართველოში უმუშევრობის დონის მაჩვენებელი, 2011 წელს 2010 წელთან შედარებით, 1,2 პროცენტული პუნქტით შემცირდა და 15,1% შეადგინა.

საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის ინფორმაციით, უმუშევრობის დონის შემცირებასთან ერთად, მოსახლეობის აქტიურობისა და დასაქმების დონეების ზრდაც აღინიშნა. 2011 წელს 2010 წელთან მიმართებაში, აქტიურობისა და დასაქმების დონეები, შესაბამისად, 1,0 და 1,6 პროცენტული პუნქტით გაიზარდა. აქტიურობისა და დასაქმების დონეები გაზრდილია, როგორც სოფლის, ასევე ქალაქის ტიპის დასახლებებში.

2011 წელს 2010 წელთან შედარებით, დაქირავებით დასაქმებულთა და თვითდასაქმებულთა რაოდენობა თითქმის ერთნაირად გაიზარდა. სოფლის ტიპის დასახლებებში უმუშევრობის დონე 1,3 პროცენ-ტული პუნქტით, ხოლო ქალაქის ტიპის დასახლებებში – 0,7 პროცენტული პუნქტით შემცირდა.

რეგიონალურ ჭრილში, უმუშევრობის დონე, შიდა ქართლის რეგიონში – 3,8%-ით, იმერეთის რეგიონში – 2,4%-ით, ხოლო კახეთის რეგიონში 2,2%-ით შემცირდა.

აღნიშნულ პერიოდში, უმუშევრობის დონე თითქმის ერთნაირად შემცირდა, როგორც ქალებში, ასევე კაცებში. კერძოდ, უმუშევრობის დონე ქალებში 1,3%-ით შემცირდა, ხოლო კაცებში აღნიშნული მაჩვენებლის კლებამ 1,2% შეადგინა.

აქტიურობის დონის სქესობრივ ჭრილში განხილვისას, აღსანიშნავია, რომ ქალებში აქტიურობის დონემ, 2011 წელს, ბოლო ექვსი წლის მანძილზე, ყველაზე მაღალ ნიშნულს მიაღწია, ხოლო კაცებში – ბოლო ათწლეულის მანძილზე. აქტიურობის დონის ანალოგიურად, ქალებში დასაქმების დონემ, 2011 წელს, ყველაზე მაღალ ნიშნულს მიაღწია ბოლო ექვსი წლის მანძილზე, ხოლო კაცებში – ბოლო შვიდი წლის მანძილზე.

უმუშევრობა სქართველოში

სტატისტიკური თუ სოციოლოგიური გამოკითხვებით, უმუშევრობა საქართველოში,  მნიშვნელოვანი სოციალურ-ეკონომიკური თუ პოლიტიკური საკითხების ნუსხაში, პირველ ადგილს იკავებს.

”უმუშევართა კავშირმა დასაქმებისთვის” მოამზადა მემორანდუმი, სადაც ხელისუფლებას უმუშევრობასთან და უმუშევრობის გამომწვევ მიზეზებთან   ბრძოლისკენ მოუწოდებს, ასევე ურჩევს  დროებითი  1- დან 12 თვემდე ვადით სამუშაო კონტრაქტების გაუქმებას და ა.შ.

უმუშევართა კავშირის თავმჯდომარის თამარ სადღობელაშვილის განცხადებით, აუცილებელია სახელმწიფო სტრუქტურის შექმნა, რომელიც უმუშევართა რეგისტრაციას განახორციელებს :

” საქართველოში უმძიმესი მდგომარეობა შეიქმნა, ძალიან ბევრი ადამიანია უმუშევარი. ყველაზე სამწუხაროა ის ფაქტი, რომ საქართველოში  არანაირი სოციალური დაცვის მექანიზმები არ არსებობს, პრაქტიკულად არაფერი კეთდება, რომ ამ პრობლემას ეშველოს. ცვლილებები უნდა განხორციელდეს კანონით, სტრუქტურულად. საქართველოში უნდა შეიქმნას სამსახური, რომელიც დაკავდება უმუშევართა რეგისტრაციით და აღრიცხვით, ასევე უმუშევართა დასაქმებით და შემწეობის გაცემით. შემწეობის მხრივ საქართველოში ჯერჯერობით არაფერი კეთდება. ჩვენ შევიმუშავეთ კანონპროექტი ”უმუშევართა დაცვის შესახებ”,  ჩვენი ეს ინიციატივა აუცილებლად განიხილება  პარლამენტში, ალბათ უკვე ახალი წლის შემდეგ ფრაქციაში ”ერთობა სამართლიანობისთვის” ( თავმჯდომარე გია ცაგარეიშვილი). გარდა ამისა, ჩვენ გვაქვს კონსულტაციები რამდენიმე პარტიასთან, მივედით იმ დასკვნამდე, რომ აუცილებელი იყი მემორანდუმის შექმნა. მოვილაპარაკეთ, რომ ძალისხმევას არ დავიშურებთ, რომ საქართველოში ბოლოსდაბოლოს უმუშევრობის პრობლემა გადაწყდეს და შეიქმნას სისტემა, როგორიც მოქმედებს სხვა განვითარებულ, ნორმალურ ქვეყნებში. თუ როგორი უნდა იყოს სახელმწიფოს ჩარევა სოციალურ პრობლემებში, რომელი ფორმა ავირჩიოთ?! სკანდინავიის ქვეყნებში ძირითადი როლი მიუძღვის სახელმწიფოს,  საფრანგეთში, იტალიაში, გერმანიაში ახელმწიფოს როლი შუალედურია. ან ნაკლებად ჩაერთოს სახელმწიფო, როგორც ეს არის აშშ-ი. მაგრამ აშშ ძალიან არის განვითარებული სადაზღვეო პაკეტების სექტორი. ცხადია, რომ საქართველოში ეს საკითხი მოსაწესრიგებელია”.

ვისთან გეგმავს უმუშევართა კავშირი მემორანდუმის გაფორმებას, რა ადგილი უკავია  უმუშევრობის პრობლემის დაძლევას მთავრობის 10-პუნქტიან გეგმაში? – ამის შესახებ ”თავისუფალ ასოციაციათა კავშირის” თავმჯდომარე ალექსანდრე შალამბერიძე გვესაუბრება:

” ჩვენ გვინდა  ეს მემორანდუმი ყველა  ოპოზიციურ ძალასთან გავაფორმოთ, რომელიც თავისუფალია ხელისუფლების კლანჭებისგან. ვინაიდან ცალკე პრეზიდენტს, ცალკე პრემიერს, ცალკე პარლამენტის თავმჯდომარეს გავუგზავნეთ ეს საკითხები, მაგრამ არანაირი პასუხი არ მიგვიღია, ერთადერთი, ვინც გამოგვეხმაურა, იყო ჯანდაცვის სამინისტრო.. ამის შემდეგ ჩვენ მოვაწყვეთ კანცელარიასთან და პარლამენტთან ”ცარიელი ქვაბების აქცია”. ეს იყო ჩვენი პროტესტი. ჩვენ მიგვაჩნია, რომ ეს პრობლემა არის გადასაწყვეტი, ჩვენ მიერ მომზადებული მემორანდუმი გვინდა გავაცნოთ ყველა ოპოზიციურ პარტიას, რომ იგი გახდეს ნაწილი პოლიტიკური პარტიების პროგრამების.

10-პუნქტიან გეგმაში კონკრეტულად უმუშევრობის პრობლემასთან დაკავშირებით. არ წერია, რომ შესაქმნელია კანონი უმუშევართა დაცვის შესახებ. ეს ნიშნავს, რომ ხელისუფლება აგრძელებს იგივე გზით სიარულს, რასაც ჰქვია ”სიღარიბის დაძლევის პრობლემა”. ჩვენ მიგვაჩნია, რომ სიღარიბის დაძლევის პრობლემა კი არ არის მთავარი. მთავარია უმუშევრობა დავძლიოთ, რომელიც ამოიყვანს ქვეყანას სიღარიბიდან”.

ალექსანდრე შალამბერიძის თქმით,  დღეს საქართველოში მხოლოდ 900 ათასი ადამიანია დასაქმებული, მათ შორის 340 ათასი სახელმწიფო სექტორში.